Kalp Anevrizması Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Toplumda genellikle ana atardamar olan aort anevrizması (aort balonlaşması) ile karıştırılan kalp anevrizması, çoğunlukla kalp krizi geçirilmesinin ardından 6-8 hafta sonra ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Kalp duvarındaki balonlaşma olarak ifade edilen kalp anevrizması sık görülen rahatsızlıklar arasında almıyor. Kalp krizi sonrasında, kalp kasında oluşan hasar sonucu kalp duvarının incelmesi ve kasılma fonksiyonunu kaybetmesi sonucu oluşan kalp anevrizması çoğunlukla belirti vermiyor. Ancak özellikle kalp krizi sonrasında ortaya çıkabilecek nefes darlığı, sürekli yorgunluk, çarpıntı ve göğüs ağrısı gibi bulgular bu hastalıkla ilgili ipucu oluşturabiliyor. Ekokardiyografi ile tanısı konulan kalp anevrizmasının yarattığı en önemli risklerden birini de balonlaşma bölgesinde ortaya çıkabilen kan pıhtıları oluşturuyor. Bu pıhtılar hastalarda inme veya diğer organlara emboli (pıhtı atması) gibi ciddi problemlere yol açabiliyor. Ciddi kalp yetmezliği veya kapak sorunlarına neden olmadığı sürece takip edilmesi gereken kalp anevrizması, pıhtı oluşumu veya yırtılma durumlarında cerrahi ile tedavi edilebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Doç. Dr. Mehmet Çakıcı, kalp anevrizması ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi verdi.

Kalp anevrizması nedir?

Kalp anevrizması, genellikle kalp krizinden 6-8 hafta sonra gelişen kalp duvarındaki balonlaşmalardır. Nadiren kalp krizinden bağımsız olarak da gelişebilir. Toplumda kalp anevrizması, ana atardamar olan aort anevrizması ile karıştırılabiliyor. Aort anevrizması, aort damarında meydana gelen balonlaşma ve yırtılmayı ifade ederken, kalp anevrizması ise kalp krizi sonrasında kapalı olan damarın besleme yaptığı bölgedeki kalp kaslarında doku zayıflaması sonucu oluşan balonlaşma anlamına geliyor. Aort anevrizması toplumda sık olarak görülen bir hastalık olurken, kalp anevrizmasının izlenme sıklığı ise çok düşük olmaktadır.

Kalp anevrizması neden olur?

Kalp anevrizmaları, kalp krizi sonrası kalp kasında oluşan hasar sonucu kalp duvarının incelmesi, kasılma fonksiyonunu kaybetmesi ve buna bağlı olarak kalp içerisindeki kan basıncına karşı koyamayarak balonlaşması şeklinde oluşur.

Kalp anevrizması belirtileri nelerdir?

Kalp anevrizmaları çoğu vakada herhangi bir semptom vermez. Ancak anevrizma olan bölgenin etkin çalışmaması nedeniyle kalp yetmezliği ve buna bağlı olarak da kronik dönemde kalp kapaklarında yetmezliğe sebep olabilir. Bu yetmezlik durumları da hastalarda sürekli yorgunluk, nefes darlığı, çarpıntı ve göğüs ağrısı oluşturabilir. Ayrıca özellikle kan sulandırıcı tedavi almayan hastalarda, balonlaşma bölgesinde oluşabilecek kan pıhtıları inme veya diğer organlara emboli (pıhtı atması) gibi ciddi problemlere yol açabilmektedir. Çok nadir vakada, anevrizmanın yırtılması sonucu çok ciddi hayati tehlike oluşturan ve acil müdahale gerektiren durumlar görülebilir.

Kalp anevrizma tanısı nasıl konulur?

Kalp anevrizma tanısı, ekokardiyografi ile konulur. Operasyon planı yapılan hastalarda, ilaçlı tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.

Kalp anevrizma tedavisi nasıl uygulanır?

Kalp anevrizmaları, ciddi kalp yetmezliğine veya kapak problemlerine sebep olmadığı sürece takip edilir. Ciddi kalp yetmezliği, kalp kapaklarında etkilenme, anevrizma içerisinde pıhtı oluşumu veya anevrizma duvarında yırtılma olduğu düşünülen olgularda cerrahi tedavi planlanabilir. Ayrıca başka bir sebeple kalp operasyonu uygulanacak hastalarda, eş zamanlı olarak kalp anevrizmasına da müdahale edilmelidir.

Kalp anevrizması ile ilgili sık sorulan sorular

Kalp anevrizma ameliyatlarının avantajları nelerdir?

Kalp anevrizma ameliyatları sonrasında, hastaların büyük kısmında kalp fonksiyonlarının daha iyi olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Ayrıca, pıhtı atması ve inme gibi komplikasyonların da önüne geçilmiş olur.

Kalp anevrizmasının risk faktörleri nelerdir?

Kalp anevrizmasının risk faktörleri arasında aile öyküsü, bazı genetik hastalıklar, sigara kullanımı, hipertansiyon ve yaş bulunmaktadır.

Kalp anevrizması tehlikeli midir?

Kalp anevrizmalarının bazı tiplerinde, kalp duvarı bütünlüğü tamamen yok olur. İşte bu durumlarda beklenmeden cerrahi girişim yapılması gerekebilir. Aksi takdirde, kanama nedeniyle hastanın kaybedilmesi kaçınılmazdır. Bunun dışında görülen en tehlikeli komplikasyon tromboembolidir (pıhtı atması). Balonlaşmış bölge içerisindeki hareketsiz kan pıhtılaşarak beyin, böbrek gibi hayati organlara atabilir ve ciddi sorunlara yol açabilir.

Kalp anevrizma ameliyatı riskleri nelerdir?

Kalp anevrizmalarında, standart kalp ameliyatlarındaki riskler ile benzer riskler söz konusudur. Erken dönemde kanama, ritim bozuklukları, kalp yetmezliği, inme gibi riskler genellikle yüzde 2-5 oranında görülebilmektedir.

Kalp anevrizması düzelir mi?

Kalp anevrizmaları kendiliğinden düzelmez. Ancak küçük ve komplike olmayan anevrizmalar, ömür boyu hastada herhangi bir şikayete sebep olmadan sessiz ve zararsız olarak kalabilir. Bu yüzden kalp anevrizmalarının sadece bir bölümüne cerrahi tedavi planlanır. Diğer olgular, periodik ekokardiyografi yapılarak takip edilir.

Kalp anevrizması hangi yaşlarda görülür?

Kalp anevrizmaları her yaşta görülebilmekle birlikte, en sık sebebi kalp krizi olması nedeniyle, 60 yaş üstü erkek hastalarda görülme sıklığı daha fazladır.

Kalp anevrizması geçiren hastalar nelere dikkate etmelidir?

Kalp anevrizması tespit edilen hastalarda en dikkat edilmesi gereken husus takiptir. Anevrizma boyutları, kalp yetmezliği, anevrizma içerisinde pıhtı oluşumu ve kalp kapak fonksiyonları açısından periyodik ekokardiyografi takipleri mutlaka gereklidir.

Kalp anevrizması ağrı yapar mı?

Kalp anevrizması olan bölgede genellikle kalp kası hücreleri tamamen ölmüş olduğu için ağrı tipik bir semptom değildir. Ancak, çoğu hastada sebep koroner arter hastalığı olduğu için, bu hastalar hikayelerinde mutlaka geçmişte yaşadıkları şiddetli göğüs ağrılarından bahsedebilir.

Kalp anevrizması MR’da çıkar mı?

Kalp anevrizmalarının kesin tanısı Ekokardiyografi ile konulur. Ancak daha ayrıntılı görüntüleme gereken hastalarda MR kullanılarak anevrizmanın tipi, komplike olup olmadığı gibi bazı özellikler daha ayrıntılı incelenebilir.